NUTQNI TUSHUNISH OMILLARI HAQIDAGI TADQIQOTLAR TAHLILI

  • Lobar QAMBAROVA Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti O‘zbek tilshunosligi kafedrasi tayanch doktoranti
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##: https://doi.org/10.69617/uzmu.v1i1.3.1402
"Kalit so‘zlar" : neyrogram, fonologik birlik, taxmin, nutqni tushunish, nutq qobig‘i, aniq struktura, analiz sintez, kokteyl party effekti, McGurk effekti

"Maqola"

Nutqni tushunish bir qancha omillarni talab etadi. Akustik ma’lumotlar qabul qilingandan boshlab, miyada qayta ishlangunga qadar bir necha bosqichlardan o‘tadi. Neyrolingvistikaga oid xalqaro tajribalar o‘rganilganda nutqni idrok etishda miyada qanday jarayonlar sodir bo‘lishi, nutqni tushunish qanday omillarga bog‘liq ekanligini o‘rganishga asosiy e’tibor qaratilganligi ko‘rinadi. Tadqiqotlar tahlili orqali neyrolingvistikaga oid o‘zbek tilidagi ma’lumotlar ko‘payishiga, ayni shu yo‘nalishda qanday tartibda tadqiqot olib borish mumkinligi haqida tasavvur shakllanishiga erishish mumkin. Nutqni idrok etishda nutq qobig‘i, aniq struktura kabi atamalarning, kokteyl party, McGurk effekti kabi hodisalarning mavjudligi haqida ma’lumot beriladi.

References

1. Лурия А.Р. Основные проблемы нейролингвистики. – М.: Изд-во Моск.ун-та, 1976. – 253 с.
2. Language and the brain. Jonathan R.Brennan. – Oxford, 2022– Oxford, 2022. – P.13.
3. Abu Nasr Farobiy. Fozil odamlar shahri. – Toshkent, 1993. – B.179
4. Yusuf Xos Hojib. Qutadg‘u bilig (“Saodatga eltuvchi bilim”) // Hozirgi o‘zbek tilida bayon qiluvchi va so‘zboshi muallifi B.To‘xliyev. – Toshkent, 2014. – B.13. Qarang. Uluqov N., Abduhamidova L. Nutq madaniyati talqin va tahlillari. – Toshkent, 2017. – B.35.
5. Tafakkur gulshani. – Toshkent: G’afur G’ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyoti, 1989. – B.165.
6. Saberi K., Perrott D. R. (1999). Cognitive restoration of reversed speech. Nature, 398(6730):760.5
Nashr qilingan
2024-03-11