ALISHER NAVOIY MUALLIFLIK KORPUSI UCHUN “NAVODUR USH-SHABOB” DEVONIDAGI G‘AZALLARNI GRAMMATIK TEGLASH XUSUSIYATLARI

  • Nargiza G‘ULOMOVA Navoiy innovatsiyalar universiteti dotsenti, f. f. f. d.
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##: https://doi.org/10.69617/uzmu.v1i1.3.1.1649
"Kalit so‘zlar" : yordamchi so‘zlar, bog‘lovchi, ko‘makchi, qo‘shimcha, grammatik vosita, grammatik tahlil, shakldosh so‘zlar.

"Maqola"

Alisher Navoiy g‘azallarini tushunarli, o‘qishli bo‘lishini ta’minlash uchun grammatik teglash va leksik, grammatik jihatdan tahlil qilish lozim. Navoiy yashagan davr leksikologiyasi bilan hozirgi leksika arxaizm va istorizm so‘zlarning vujudga kelishi va ko‘plab so‘z ma’nolarining tubdan o‘zgarganligi, Navoiy davrida boshqa morfologik xususiyatga ega bo‘lgan so‘zlar, bugun ma’no o‘zgarishiga, ma’no torayishiga uchrab yoki so‘zning boshqa atash ma’nosiga o‘tganligi Navoiy g‘azallari grammatik tahlil qilish muhimligini ko‘rsatadi. Misralarning emotsional-ekspressiv bo‘yoqdorligini, ohangdorligini oshirish, baytlarning mazmunan, shaklan mutanosibligiga erishish maqsadida yordamchi so‘z turkumlari hamda ma’nodosh so‘zlardan foydalanish mahoratini ko‘rsata olganligi maqolada ilmiy tahlillar orqali asoslab berilgan.

References

1. Алишер Навоий. Танланган асарлар, III том, – Т., Ўздавнашр, 1948, B. –175.
2. Нурмонов А. Ўзбек тилшунослиги тарихи. – Тошкент, Ўзбекистон: 2002. – Б. 81.
3. Mahmudov N. Ulug‘ Navoiyning qutlug‘ tili bu. 2020. https://yuz.uz/uz/ news -ulug alisherning-qutlug-tili-bu.
4. Аширбоев С., Азимов И. Ўзбек тилининг тарихий грамматикаси. – Тошкент: Шарқ, 2012. – Б. 63.
5. Маҳмудов Н., Нурмонов А. Ўзбек тилининг назарий грамматикаси. – Тошкент: Ўқитувчи, 1995. – Б. 8.
6. Усмонов С. Умумий тилшунослик. – Тошкент: Ўқитувчи, 1972. – Б. 24.
7. Sayfullayeva R., Mengliyev B., Raupova L., Qurbonova M., Abuzalova M.,
8. Алишер Навоий. Мукаммал aсарлар тўплами. Йигирма томлик Тўртинчи том. Наводир уш-шабоб. – Тошкент: Фан, 1989. – Б. 439-440.
9. Комилов Н. Xizr chashmasi. – Тошкент: Ma’naviyat. 2005 – Б. 254.
10. Расулов Р. Умумий тилшунослик. – Тошкент: Фан ва технологиялар, 2010. – Б. 59.
11. Нурмонов А. Ўзбек тилшунослиги тарихи. – Тошкент: Ўзбекистон, 2002. – B.162.
Nashr qilingan
2024-03-24