BADIIY MATNDA METAFORALARNING BERILISHI VA ULARNI O’ZBEK TILIDAN INGLIZ TILIGA TARJIMA QILISH STRATEGIYALARI TAHLILI (S.AHMADNING “JIMJITLIK” ASARI MISOLIDA)
"Maqola"
Ushbu maqola badiiy tarjima jarayonida uchraydigan stilistik me’yorlarning ko’rinishlaridan biri bo’lgan metaforalar va ularni o’zbek tilidan ingliz tiliga tarjima qilish strategiyalarini tahlil qiladi. Tahlil uchun olingan matn (“Jimjitlik”)da topilgan metaforalarni turkumlash uchun turli jahon va mahalliy tarjimashunos hamda tilshunoslarning metafora tavsifidan foydalaniladi. Izlanishlar shuni ko'rsatadiki, metaforani tushunish asosan madaniy tajribaga asoslanadi, bu esa metaforalarning tarjima qilinishini qiyinlashtiradi. O’rganishlardan shu ma’lum bo’ladiki, metaforalarni tarjima qilishda uchta asosiy tarjima strategiyalari, ya’ni tarjima tilida bir xil tasvirni takrorlash, asliyatdagi tasvirni tarjima tilidagi standart tasvir bilan almashtirish va metaforani ma’noviy butun birlikka almashtirib tarjima qilish usullari keng qo’llaniladi.
References
1. Erkaboyeva N. Q. O‘zbek tilidan ma’ruzalar to‘plami. T.: Akademnashr, 2012. – 432 b.
2. Lakoff, George & Mark Johnson (1980). Metaphors We Live By. London: The University of Chicago Press.
3. Newmark, Peter (1981). Approaches to Translation. Oxford: Pergamon Press.
4. Nurmonov A., Mahmudov N., Sobirov A., Yusupova Sh. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. 1, 2, 3-kitoblar. T.: ILM ZIYO, 2013. – 592 b.
5. Ochilov E. Tarjima nazariyasi va amaliyoti. T.: Toshkent, 2012. – 124 b.
6. Oliynyk, Tetyana (2014). Metaphor Translation Methods. International Journal of Applied Science and Technology, 4(1), pp. 123–126.
7. Oxford English Dictionary, 3rd ed. 2021. Available at: https://www–ne–se.proxy.lnu.se [Accessed February 2022 – June 2023].
8. Rojo, Ana, Marina Ramos & Javier Valenzuela (2014). The emotional impact of translation: A heart rate study. Journal of pragmatics, 71, pp. 31–44
9. Said Ahmad. Jimjitlik. T.: O`zbekiston, 2008. – 276 b.
10. Schäffner, Christina (2004). Metaphor and translation: some implications of a cognitive approach. Journal of Pragmatics, 36, pp. 1253–1269.
11. Shopulatova N. U. Said Ahmad asarlarining leksik-stilistik xususiyatlari. Mag. diss. Navoiy, San’at, 2013 – 84 b.
12. Xolmuradov A., Azizov R. English-Uzbek, Uzbek-English dictionary. T.: G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi. 2005. – 504 b.
13. Мамаризаева, Ф. (2022). BADIIY TARJIMA-ADABIY ALOQA VA O’ZARO TA’SIR VOSITASI. Ижтимоий-гуманитар фанларнинг долзарб муаммолари/Актуальные проблемы социально-гуманитарных наук/Actual Problems of Humanities and Social Sciences., 6(3), 50-55.
14. https://www.gazeta.uz/oz/2022/12/20/ona-tili
15. https://www.xabar.uz/uz/madaniyat/shavkat-mirziyoyev-adabiyot-sanat-va
.jpg)
.png)
Ushbu jurnal 