AVTOMATIK MATN TARJIMASINING NAZARIY VA AMALIY ASPEKTLARI (IJTIMOIY TARMOQLARDAGI ELEKTRON DASTURLAR MISOLIDA)

"Maqola"

Tarjima nazariyasi toʻgʻri tarjima tamoyillarini oʻrganuvchi fandir. Turli tillar ma'lumotni turlicha kodlashiga qaramasdan, tarjima nazariyasi tarjimonlarga lingvistik bilimlarning mustahkam poydevorini ta'minlash orqali har bir tilning eng mos shakllaridan foydalangan holda ma'noni saqlab qolishning samarali usullarini aniqlash imkonini beradi. Tarjima amaliyoti esa tarjima sohasidagi nazariy bilimlarni o‘zida jamlagan holda uning amaliy jihatdan tarjima qilish vazifalarni amalga oshiradi. Hozirgi vaqtda tarjimani avtomatlashtirish, mashina tarjimasi, elektron korpuslardan foydalangannholda tarjimaning keng imkoniyatlari amalga oshirlib kelinmoqda. Mashina tarjimasining rivojlanish istiqbollari mashina va inson tarjima nazariyasi va amaliyotini yanada rivojlantirish va chuqur o‘rganish bilan bog‘liq. Hozirda tarjimaga bo‘lgan ehtiyojni komputerda yaratilgan bir nechta tarjimon dasturlari orqali ta’minlanib kelinmoqda. Ijtimoiy tarmoqlarda kunlik yangrayotgan yangiliklar, media orqali istemolchilaga yetqazib berilayotgan materillarning boshqa tiladaghi tarjimalarining sifati ekanligi bugungi kunning dolzarb masalalaridan biri bo‘lib kelmoqda. Qolaversa, ijtimoiy tarmoqdagi billingual tarjimalar qay tarzda to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri berilayotgani tarjimon olimlarni qolaversa tilshunos olmilarning ham diqqat markazida bo‘lishi kerak, bizninghcha. Shunday ekan, ushbu maqolada ijtimoy tarmoqlarda berilayotgan ingliz va o‘zbek tillaridagi tarjima matnlarining tahlili va istemolchilar uchun taqdim etilayotgan avtomatlashtirilgan dasturlar orqali to‘g‘ridan-to‘g‘ri yetkazib berilayotgan ma’lumotlarning nazariy va amaliy jihatlari tahlilga tortilgan.